Waterschap Brabantse Delta ontvangt Gemalenpluim!
Op 12 november zijn de poldergemalen Moerdijk en Niervaert in de prijzen gevallen. De Nederlandse Gemalenstichting heeft aan dijkgraaf Kees Jan de vet van waterschap Brabantse Delta de Gemalenpluim uitgereikt. Het waterschap heeft beide gemalen namelijk gerenoveerd met behoud van de cultuurhistorische waarde.
Gemalenpluim
De Gemalenpluim is uitgereikt door Patrick Poelmann, voorzitter van de Nederlandse Gemalenstichting aan Kees Jan de Vet, dijkgraaf van waterschap Brabantse Delta. De bijeenkomst vond plaats bij het Hoogheemraadschap van Delfland in Delft.
De Gemalenpluim wordt sinds 2015 jaarlijks door de Nederlandse Gemalenstichting uitgereikt aan gemalen beherende stichtingen en waterschappen. Voor de zorgvuldige omgang met cultuurhistorische waarden bij onderhoud, renovatie of restauratie van gemalen.
Dijkgraaf Kees Jan de Vet
“Ik ben trots dat wij als waterschap de Gemalenpluim hebben ontvangen van de Nederlandse Gemalenstichting. Door de renovatie zijn de gemalen aangepast aan de eisen van deze tijd. Maar op zodanige wijze dat er geen afbreuk is gedaan aan de cultuurhistorische waarde van het gemaal en de directie omgeving. Gemalen zijn nog steeds onmisbaar in ons watersysteem. Door de gevolgen van klimaatverandering hebben we vaker te maken met extreem droge en extreem natte periodes. Dan zorgen deze gemalen ervoor dat het waterpeil op orde blijft.”
Gemaal Moerdijk Zwaluwsedijk 9 in Moerdijk
Voor gemaal Moerdijk is de bestaande situatie behouden, inclusief de dieselmotor. De dieselmotor is de originele motor die in 1957 werd geplaatst. De bestaande historische elementen zijn zorgvuldig onderhouden en gerestaureerd. De pompen van gemaal Moerdijk waren onderdeel van het Marshall-plan en zijn na de oorlog ingezet voor gemalen. Ze hebben een belangrijk aandeel gehad in het herstel van Nederland, zowel na de Tweede Wereldoorlog als na de watersnoodramp in 1953. Deze pompen vormen nog steeds het hart van tientallen gemalen in Nederland.
Gemaal Niervaert Noordschans 62 in Klundert
In de 18e eeuw stond op de plek van het huidige gemaal al een houten sluis. Rond 1880 werd een stoomgemaal gebouwd, dat in 1921 tot motorgemaal is omgebouwd. In 1949 zijn twee nieuwe gemalen gebouwd die aan elkaar gekoppeld waren. Het westelijke gemaal bezat twee pompen, aangestuurd door dieselmotoren, het oostelijk gemaal had één pomp met een elektromotor.
Bij de Watersnoodramp in 1953 waren de gemalen ernstig beschadigd. In 1954 is het gemaal daarom verbouwd. Het huidige gemaal Niervaert is gebouwd in 1968. Nu is het gemaal gemoderniseerd rekening houdend met de bestaande beeldkenmerken. De dieselmotor is vervangen door een elektromotor en tevens zijn de pompen vervangen door visvriendelijke pompen. Hierdoor kunnen de vissen ongedeerd het gemaal passeren.
De werking van gemalen
Als het water in de polder te hoog komt, starten de pompen van het gemaal en zuigen het water vanuit de polder op. Dit water komt vervolgens via buizen terecht in het Hollandsch Diep. Met behulp van een klep aan het uiteinde van de buizen zorgen we ervoor dat er geen water terug de polder instroomt. In principe is één pomp sterk genoeg om de polder droog te houden. Als het in extreme gevallen nodig is, zet het waterschap de ander pomp extra in. Op die manier brengt het waterschap het waterpeil in de polder zo snel mogelijk weer terug op het gewenste niveau. Daarmee beperkt het waterschap eventuele wateroverlast. De gemalen kunnen in minder dan 15 minuten een heel olympisch zwembad vullen.
Zie ook:
Filmpjes van diesel aangestuurde pomp in gemaal Moerdijk
https://youtu.be/TkzeiVTS4AY(externe link)
https://youtu.be/WsQrtaCgaf0(externe link)
Filmpje van de gemalen Moerdijk en Niervaert