In 2022 zijn er in Brabant in totaal 3560 muskusratten gevangen. Dat is een daling van 21% ten opzichte van 2021. Daarnaast is het aantal beverratvangsten zo goed als gelijk gebleven. In onderstaande tabel zie je de verdeling per waterschap. Muskus- en beverratten worden gevangen omdat zij schade aanbrengen aan de dijken. Door hun graverij brengen zij de stabiliteit van de dijken in gevaar.

Overzicht met cijfers van de drie Brabantse Waterschappen

Muskusratten

De daling van de muskusratvangsten past bij het gezamenlijk streven van de waterschappen om in de muskusrat terug te dringen naar de grens van Nederland. Het doel is om in 2034 niet meer dan 500 muskusratten per jaar langs de grens te vangen.

Beverratten

De beverratvangsten zijn zo goed als gelijk gebleven. De meeste beverratten worden langs de grens met Duitsland gevangen. Aa en Maas ligt van de drie Brabantse waterschappen het dichtst bij die grens. Daarom worden daar de meeste beverratten gevangen.

Landelijke cijfers

Muskusratten

Landelijk zijn er in 2022 meer muskusratten gevangen dan in 2021. Hierbij zijn er grote verschillen per regio te zien volgens de Unie van Waterschappen. Het gaat om een stijging van 8% ten opzichte van 2021. In gebieden met veel muskusratten zijn de vangsten toegenomen door extra inzet van de muskusrattenbestrijders. Om in deze gebieden uiteindelijk ook een daling in de populatie te bereiken, moeten er eerst zoveel mogelijk muskusratten worden gevangen. Met een tijdelijke stijging tot gevolg.

Beverratten

Het aantal beverratvangsten is landelijk met 17% afgenomen. In 2022 werden er 1131 beverratten gevangen. Bij de beverrat is het al gelukt om hem terug te dringen naar de landsgrens. Ruim 95% van de vangsten vindt direct langs de grens met Duitsland plaats. Door de beverratten daar te vangen, wordt voorkomen dat ze zich opnieuw over het hele land verspreiden.

Lees het landelijke bericht(externe link) van de Unie van Waterschappen.

Waarom bestrijden we muskus- en beverratten?

Schade aan dijken

Muskus- en beverratten vormen een risico voor de dijken. Deze dieren zijn namelijk echte gravers. Ze verzetten maar liefst 13 kruiwagens grond per jaar! Ze graven holen en gangen om hun nest te maken in ondergrondse gangenstelsels. Dit doen ze in dijken, kaden en slootkanten. Daardoor worden deze minder stevig en kunnen ze doorzakken of doorbreken wat kan leiden tot overstromingen. Daarnaast komt de weggegraven grond in sloten en kanalen terecht, waardoor het water niet meer goed kan doorstromen. Ook dit kan leiden tot een overstroming.

Bedreiging biodiversiteit

Ook tasten muskusratten de biodiversiteit in een gebied aan. Ze verdringen planten en dieren die er van nature voorkomen of ze laten ze uitsterven. Dit komt omdat ze riet en lislodde eten waardoor vogels die in het riet leven verdwijnen, zoals de zwarte stern, de roerdomp en de kleine karekiet.

Geen vijanden

Muskus- en beverratten komen van nature niet voor in Nederland. Ze zijn hier door menselijk handelen beland. Een muskusrat plant zich snel voort, met zo’n 20 nakomelingen per jaar. De ratten hebben geen natuurlijke vijanden en vormen daardoor een bedreiging.

Wat is het verschil tussen muskus- en beverratten?

Een beverrat is groter dan een muskusrat. Zo is een beverrat tussen de 40 en 60 centimeter en de muskusrat tussen de 25 en 35 centimeter. De beverrat heeft een staart die korter is dan zijn lichaam. De staart van een muskusrat is bijna even lang als het dier zelf. Daarnaast zit een beverrat vaak aan de waterkant, terwijl de muskusrat vooral in het water te vinden is. Beverratten komen minder voor in Nederland. 

Hoe is het muskusrattenbeheer in Brabant geregeld?

De muskusratbestrijders zijn in dienst van waterschap Brabantse Delta, maar voeren hun werkzaamheden ook uit in het werkgebied van de waterschappen De Dommel en Aa en Maas.