Project Wilhelminakanaal, Amertak en Donge
In het gebied rond het Wilhelminakanaal, de Amertak en de Donge is een waterveiligheidsopgave die verder gaat dan alleen dijkversterking. Deze dijken liggen in de gemeenten Geertruidenberg, Drimmelen en Oosterhout. Waterschap Brabantse Delta werkt met partners om een bredere benadering te vinden, waarbij rekening wordt gehouden met andere maatschappelijke doelen, zoals woningbouw, mobiliteit, energietransitie en natuurontwikkeling. Het project WAD richt zich op een systeemafweging en ontwerpend onderzoek naar een ruimtelijk perspectief voor het gebied. Het waterschap wil samen met partners verkennen welke oplossingen het beste aansluiten bij de bredere maatschappelijke context en staat open voor innovatieve benaderingen.
De versterking is onderdeel van het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP).
De opgave
Waterschap Brabantse Delta heeft een opgave voor dijkversterking voor een gedeelte van de dijken (primaire waterkeringen) langs de Amertak, Wilhelminakanaal en Donge (WAD). Deze dijken moeten voor 2050 versterkt zijn om aan de gestelde eisen te blijven voldoen.
Omdat dit een grote opgave is met veel kilometers gaat het waterschap na of dit ook anders kan dan via een reguliere dijkversterking. Hierbij maken we gebruik van een methode genaamd “ontwerpend onderzoek”. Dit is een manier van benaderen waarbij breder wordt gekeken (en ook naar een groter gebied) dan enkel de dijkversterking.
De uitkomst van het ontwerpend onderzoek is een waterveilig ruimtelijke perspectief. Dit waterveilig ruimtelijk perspectief wordt als optie meegenomen in de systeemafweging die uiterlijk in 2027-2028 plaats gaat vinden. In de systeemafweging wordt de keuze gemaakt of de dijken versterkt gaan worden of een ander waterveilig alternatief (bijvoorbeeld keermiddelen).
Ontwerpend onderzoek
Een ontwerpend onderzoek (OO) is een integrale werkwijze om opgaven aan te scherpen en oplossingen te onderzoeken. Bij deze werkwijze worden wij begeleid door de adviescombinatie Infram, BosschSlabbers en HKV. Voor het OO WAD nodigen we diverse partijen uit die aan de gebiedsopgaven (wonen, werken, recreatie, energie, natuur, scheepsvaart, etc) van vandaag, morgen en overmorgen werken. Hiervoor organiseren we in de periode december 2024 en juni 2025 vijf ontwerpateliers. In de ontwerpateliers werken we vanuit de opgaven en scenario’s aan de bouwstenen voor een waterveiligheidsoplossing voor het gebied samen met een breder ruimtelijk gebiedsperspectief.
Het is ook belangrijk om bestuurders in dit proces aan te haken. De doelstelling is om bij het opstellen van het ruimtelijk perspectief bestuurlijk draagvlak te bereiken zodat dit een basis wordt voor het vervolgproces. Daarin zijn diverse partijen aan zet om hiermee verder aan de slag te gaan.
Proces
Het ontwerpend onderzoek maakt deel uit van het totale proces om tot een keuze voor de waterveiligheidsoplossing voor WAD te komen. In het ontwerpend onderzoek wordt nog geen keuze gemaakt hoe de waterveiligheid blijvend wordt gegarandeerd in het gebied. Deze keuze is onderdeel van de systeemafweging en volgt waarschijnlijk in 2027/2028. Afhankelijk van de uitkomsten van de systeemafweging komt het project op de MIRT agenda en/of Hoogwaterbeschermingsprogramma.
Voorverkenning WAD
Naast het ontwerpend onderzoek starten wij begin 2025 met de voorverkenning voor WAD. Dit is onderdeel van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Dit betekent dat wij gedetailleerder in beeld gaan brengen wat de specifieke opgave is voor een (traditionele) dijkversterking. Dit inzicht kan naast de resultaten van het ontwerpend onderzoek gezet worden, zodat een duidelijk onderbouwde keuze gemaakt kan worden hoe we komen tot een waterveilige regio.
Hoogwaterbeschermingsprogramma
De WAD-opgave is onderdeel van het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma. In het Hoogwaterbeschermingsprogramma werken de waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste dijkversterkingsoperatie ooit sinds de Deltawerken. Minimaal 1.400 kilometer dijken en daarnaast 400 sluizen en gemalen, worden de komende dertig jaar versterkt. Zo werken we aan een land waar je veilig kunt wonen, werken en recreëren.