Kelsdonk / Zwermlaken is één van de deelgebieden van het project natuurrealisatie Noordrand Midden. Het waterschap, Staatsbosbeheer en de provincie Noord-Brabant werken in het project samen aan waterrijke natuur in het gebied. Zo krijgt natte natuur een kans zich te ontwikkelen. 

Wat hebben we gedaan?

Vroeger was het gebied Kelsdonk/Zwermlaken altijd nat. Dat kwam doordat overtollig water uit de Mark én water van hoger gelegen zandgronden het gebied instroomde. Door de tijd heen is het gebied steeds droger geworden. Daarom hebben we het gebied natter gemaakt. Zodat het voldoet aan de hydrologische randvoorwaarden voor natte natuurgebieden. En zodat het gebied extreme neerslagsituaties kan opvangen én rekening houdt met de omliggende landbouwpercelen.

Hiervoor moesten we aanpassingen doen in het watersysteem, zoals het:

  • verbreden en verdiepen van sloten
  • aanleggen van natuurvriendelijke oevers
  • aanleggen van petgaten
  • aanleggen van een helofytenveld

Natuurlijke waterzuivering door een helofytenveld

In het gebied Kelsdonk / Zwermlaken legden we een helofytenveld aan. Dit is een natuurlijke vorm van waterzuivering, die werkt als een soort filter. Het water dat we op deze plek in het gebied inlaten, komt uit de Leursche Haven. Dit water bevat te veel voedingsstoffen. En dat is niet goed voor de natuur. Door het water in een slingerende route door het veld te laten lopen, worden deze voedingsstoffen door het riet in het veld uit het water opgenomen. Zo wordt het water gezuiverd en krijgt het een betere kwaliteit voor de gewenste natuur in het gebied. 

Waar staan we nu?

In oktober 2023 rondden we de realisatie van het natte natuurgebied af. Aannemerscombinatie Martens en Van Oord - Van der Ven voerde de werkzaamheden uit.

In het voorjaar van 2024 planten we op een aantal plekken nieuw bos aan.

Meer informatie:

Het gebied

Vroeger was het gebied Kelsdonk/Zwermlaken voortdurend nat doordat zowel overtollig water uit de Mark als water van hoger gelegen zandgronden het gebied in stroomde. Gedurende de tijd is dit gebied steeds droger geworden en is tegenwoordig kenmerkend door zijn langgerekte natuurakkers en open landschap met hier en daar groepjes bomen (frikken).

Vanwege het open slagenlandschap heeft het gebied een hoge cultuurhistorische waarde. Dit is mede ontstaan door de winning van veen in het verleden. Belangrijke doelstelling van het project is dan ook het behouden en verstreken van het kenmerkende patroon van het landschap. Daar werken we momenteel hard aan.